Morze a mocne kości
Podstawowe wskazania w profilaktyce osteoporozy to więcej ruchu na słońcu (spacery po plaży) i codzienna szklanka mleka, najlepiej zsiadłego (ma ok. 300 mg wapnia). Dziennie potrzebujemy 1-2 g wapnia, ale przeciętna dieta w Polsce nie dostarcza wystarczającej ilości wapnia. Szacuje się, że pokrywa 40-80% zapotrzebowania. Wiadomo, że u osób dotkniętych osteoporozą często występuje niski poziom wapnia, magnezu, cynku, witamin: D, K, B6, B9 (kwasu foliowego), B12 oraz pierwiastków śladowych, takich jak miedź, mangan czy bor.
Na wchłanianie wapnia, utrzymanie homeostazy wapniowo-fosforowej organizmu i mineralizowanie tkanki kostnej istotny wpływ mają witaminy D i K. Witamina D3 powstaje w skórze pod wpływem promieniowania UV. Niezależnie od wieku, większość ludzi przebywa za krótko na słońcu, by organizm mógł zgromadzić zapasy witaminy D. Powinna być dostarczana z pokarmem (tłuste morskie ryby) lub suplementami diety. Typowe składniki suplementów, wapń+witamina D3, to za mało. Skuteczne jest też zwiększenie dawki magnezu. Do suplementacji włącza się więc kolejną parę: magnez+witamina B6. Trzeba też rozważyć uzupełnienie pierwiastków śladowych.
Zalecany 1 g wapnia dziennie oznacza ilość Ca elementarnego. Najwyższą zawartość Ca ma węglan wapnia (prawie 40%), glukonian wapnia tylko 9%. Na rynku są preparaty zawierające węglan wapnia z koralowców lub z muszli wydobywanych z dna morza w czystych rejonach świata. Węglan wapnia powinien być materiałem porowatym, drobnokrystalicznym lub amorficznym.
Cennym źródłem wapnia i innych pierwiastków mogą być algi. Czerwone algi Lithothamnion species (Lithothamnion corallioides) występują w kilku miejscach na świecie. U wybrzeży Irlandii z dna Antlantyku wydobywany jest osad składający się z alg, który zawiera 34% wapnia w postaci łatwo przyswajalnych form węglanu wapnia i 3,2% magnezu. Jest suszony, mielony i wykorzystywany w produktach spożywczych. Prace, które ukazały się ostatnio w Phytotherapy Research (2012-2013) pokazują, że osteoblasty doskonale wykorzystują składniki tego multimineralnego preparatu z alg, który oprócz wapnia i magnezu dostarcza także 72 innych pierwiastków śladowych.
Na wchłanianie wapnia, utrzymanie homeostazy wapniowo-fosforowej organizmu i mineralizowanie tkanki kostnej istotny wpływ ma witamina K. Naturalne związki, filochinon (K1) i menachinony (K2), biorą udział w procesach karboksylacji białek wiążących wapń (osteokalcyny). Organizm potrzebuje ich ok. 2 mg dziennie. Źródłem witaminy K1 są zielone warzywa, a witaminy K2 produkty fermentowane. Mogą też być syntezowane przez bakterie flory jelitowej człowieka – jeśli mamy prawidłową florę.
W preparacie wspomagającym zdrowie kości składnikom mineralno-witaminowym powinny więc towarzyszyć probiotyki, zwłaszcza bakterie kwasu mlekowego (Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus casei).