Stosując odpowiednio dobrane suplementy można poprawić stan skóry, kości i stawów.
Utrzymanie elastycznej skóry i zdrowych, doskonale amoryzujących każdy ruch stawów, zależy od diety, pokrywającej zapotrzebowanie na składniki odżywcze potrzebne do syntezy białek i proteoglikanów, pochodnych zawierających cukry. Kolagen to 25-30 proc. całkowitej ilości białka w organizmie. Jest bogaty w takie aminokwasy jak: prolina, hydroksyprolina, arginina, lizyna, hydroksylizyna oraz glicyna. Wyróżniono kilkanaście typów kolagenu. Ważną rolę odgrywa kolagen typu I i III, ale najwięcej jest kolagenu typu I. Jest on obecny w ścięgnach, tkance łącznej kości oraz w skórze. Odpowiada za sprężystość i nawilżenie skóry.
Kolagen
Jest on dostarczany z dietą (np. żelatyna), ale do celów suplementacji produkuje się hydrolizat kolagenu o mniejszej masie cząsteczkowej. Ten cenny dla zdrowia składnik suplementów diety otrzymuje się z rybich skór, surowca odpadowego w przetwórstwie. Kolagen ze skóry ryb (lub skóry świń) jest poddany procesowi hydrolizy enzymatycznej w celu uzyskania białek o masie 0,5-13,5 kDa. Proces produkcyjny jest tak prowadzony, aby produkt zawierał polipeptydy kolagenowe o dobrej przyswajalności. Czy tak duże cząsteczki mogą jednak być absorbowane w przewodzie pokarmowym?
Badania przeprowadzono na myszach, którym podawano hydrolizat kolagenu znakowany radioaktywnym izotopem 14C. Zaobserwowano, że 95 proc. hydrolizatu jest absorbowane do krwi, a po 12 godzinach nastąpił znaczący wzrost radioaktywności w skórze, co świadczy o akumulacji znaczonych związków w tej tkance. W 2007 r. opublikowano wyniki badań ludzkiej krwi po spożyciu hydrolizatu kolagenu pochodzącego z różnych źródeł. We krwi zdrowych ochotników oznaczano stężenie hydroksyproliny, korzystając z faktu, że ten aminokwas rzadko występuje w innych białkach niż kolagen. Po 24 godzinach od przyjęcia preparatu, peptydy z hydroksyproliną stanowiły aż 30 proc. wszystkich białek we krwi, co pokazuje, że hydrolizat się wchłania. Mniejsza masa cząsteczkowa zwiększa zdolność do przenikania hydrolizatu kolagenu do krwiobiegu przez ścianę jelita i dalszą dystrybucję peptydów w organizmie – do skóry i stawów.
W chrząstce stawów to właśnie warstwy włókien kolagenowych zapewniają wytrzymałość i skuteczną amortyzację podczas ruchu. Komórki chrząstki, chondrocyty, są zawieszone w cieczy, której 60-80 proc. stanowi woda, a resztę kolagen i proteoglikany. Agregaty proteoglikanu zawierają m.in. glikozaminoglikany, siarczan chondroityny i kwas hialuronowy. Płyn stawowy również zawiera kwas hialuronowy i białka.
Kwas hialuronowy
Jest to polimer zbudowany z glukozaminy i kwasu glukuronowego. Kwas hialuronowy i jego pochodne są używane w medycynie estetycznej do wypełniania zmarszczek i podawane w zastrzykach. W 2008 r., stosując związek znaczony izotopem promieniotwórczym (Technet), potwierdzono, że wchłania się on po podaniu doustnym zwierzętom doświadczalnym (psy). Kwas hialuronowy jest transportowany przez układ limfatyczny, dociera do stawów i skóry.
W zdrowych stawach stale zachodzi degradacja (depolimeryzacja) uszkodzonych proteoglikanów oraz biosynteza nowych polimerów. Do utrzymania równowagi pomiędzy degradacją i syntezą potrzebny jest ruch oraz prawidłowa dieta. Procesowi degradacji chrząstki można zapobiegać, dostarczając organizmowi materiałów budulcowych w postaci suplementów diety. Dobrze przebadane związki to siarczan chondroityny i siarczan glukozaminy. Siarczan chondroityny (wołowy lub z chrząstki rekina) wchłania się z przewodu pokarmowego. Mogło to budzić wątpliwości, ponieważ jest to związek o dużej masie czasteczkowej (6-15 kDa). Jego podawanie powodowało polepszenie jakości płynu stawowego, a więc zmniejszenie tarcia przy ruchu. Siarczan glukozaminy okazał się lepszy niż wcześniej stosowany chlorowodorek. Glukozamina jest szybko wchłaniana do krwi i transportowana do stawów. Jest zużywana przez chondrocyty do syntezy glikozaminoglikanów.
Witaminy
Na stan skóry i stawów korzystnie działają witaminy antyoksydacyjne, np. witamina C. W organizmie jest obecna w hydrofilowych środowiskach: w plazmie krwi, płynach maziowych, plazmie komórek. Jest konieczna w procesie syntezy kolagenu. Przyjmowanie 5 g hydrolizatu kolagenu wraz z witaminą C przez sześć miesięcy znacząco poprawiło gęstość skóry. Taka suplementacja stymuluje fibroblasty do syntezy nowych włókien kolagenowych. Naturalnym i bogatym źródłem witaminy C są owoce dzikiej róży.
Suplementacja hydrolizatu kolagenu, kwasu hialuronowego i witaminy C może mieć pozytywny wpływ nie tylko na kondycję skóry i atrakcyjny wygląd, ale również na stan kości i stawów. Kombinacja tych składników może uzupełnić dietę osób wykonujących wzmożony wysiłek fizyczny.
